Şuşalı, Kəlbəcərli, Ağdamlı – Qarabağlı 2022- ci il artıq tarixə qovuşur. Üçüncü ildir ki, qalibiyyətlə, zəfərlə qarşıladığımız illəri uğurlarla, nailiyyətlərlə başa vururuq. Regionun lider dövlətinə çevrilən Azərbaycanın dünya ölkələri arasında nüfuzu ildən-ilə daha da artır. Vətən müharibəsini zəfərlə başa vuran xalqımız hər gələn ilin ötən illərdən daha gözəl olacağına əminliklə inanır. Yola saldığımız 2022-ci ildə də bütün sahələrdə böyük uğurlara imza atıldı, müvəffəqiyyətlər qazanıldı. Ölkə başçımızın rəhbərliyi altında görülən işlər, əldə olunan nailiyyətlər daha xoşbəxt, firavan günlərimizə zəmin yaratdı.
Hər bir xalqın, dövlətin inkişafını, intellektual potensialının formalaşmasını şərtləndirən əsas amil məhz elm və təhsildir. Bu sahədə uğurla həyata keçirilən dövlət siyasəti xalqın, millətin intibahını, tərəqqisini təmin edir. “İqtisadi inkişaf sürətinə görə Azərbaycan qabaqcıl ölkələr sırasındadır. Biz bu maddi dəyərləri, iqtisadi potensialımızı insan kapitalına çevirməliyik. Çünki insanın savadı, biliyi onun gələcək həyatını müəyyən edir, ölkənin hərtərəfli inkişafına xidmət edir və beləliklə, ölkənin intellektual potensialı da möhkəmlənir. Bu gün vaxt gəlibdir ki, biz məhz bu sahəyə sərmayə qoyaq”,-deyən Prezident İlham Əliyev ölkəyə rəhbərliyinin ilk illərindən genişmiqyaslı təhsil islahatlarını uğurla həyata keçirmişdir. O, elm və təhsilin problemlərini diqqət mərkəzində saxlayaraq ulu öndərin bu sahədə müəyyənləşdirdiyi prioritetlərin varisliyini təmin etmiş, ölkəmizdə bütün sahələrdə olduğu kimi, təhsil sahəsində də bir sıra islahatlar aparılmış, mühüm nailiyyətlər əldə edilmişdir. Ölkə başçısının sərəncamları əsasında təhsilin normativ - hüquqi bazası möhkəmləndirilmiş, qabaqcıl texnologiyalara əsaslanan müasir təhsil sisteminin yaradılması istiqamətində genişmiqyaslı tədbirlər həyata keçirilmişdir. Azərbaycan təhsil sisteminin dünya təhsil sisteminə inteqrasiyası istiqamətində zəruri addımlar atılmış, forma və məzmunca zənginləşdirilmiş, yeni təlim texnologiyaları tətbiq olunmuşdur.
Ötən 2022-ci ildə bütün sahələrdə müşahidə olunan inkişaf milli təhsil sistemində də özünü göstərmişdir. Bu gün ölkəmiz geniş, şaxələnmiş təhsil sisteminə, elmi və biliyi, təcrübəni nəsildən-nəslə ötürməyə əsas verən mükəmməl ali, orta ixtisas və orta təhsil məktəbləri şəbəkəsinə malikdir. Respublikamızda təhsil müəssisələrinin müasir informasiya və elmi-metodiki təminatı, təhsil infrastrukturunun yenilənməsi, ucqar kəndlərdə modul tipli məktəblərin tikintisi və bu məktəblərin pedaqoji kadrlarla təmin olunması, məktəbəqədər və peşə təhsili xidmətlərinin müasir tələblər səviyyəsində qurulması məqsədilə Dövlət proqramları qəbul edilmiş, mühüm layihələr reallaşdırılmışdır. İcra olunan Dövlət proqramları çərçivəsində təhsil təyinatlı yeni binalar inşa edilmiş, ümumtəhsil müəssisələrinin binaları əsaslı təmir olunmuşdur. Təhsildə informasiya-kommunikasiya texnologiyalarının tətbiqi genişləndirilmiş, təhsil sistemi dünya standartlarına uyğunlaşdırılmışdır. Bir sözlə, ölkənin modernləşməsi üçün zəruri olan insan kapitalını inkişaf etdirmək və milli təhsil sisteminin beynəlxalq rəqabət qabiliyyətini yüksəltmək istiqamətində bütün zəruri tədbirlər görülmüş, ölkə başçısının “Təbii sərvətlər tükənən dəyərlərdir, ancaq təhsil, bilik, elm əbədi, hər bir ölkənin gücləndirilməsinə töhfə verən amildir”-fikrini rəhbər tutaraq milli təhsilimizin dayanıqlı inkişafı istiqamətində vacib islahatlar həyata keçirilmişdir.
Təhsil sahəsinin yeni inkişaf mərhələsinə yüksəlməsi, keyfiyyətli kadr potensialının təmin olunması ölkənin inkişaf konsepsiyasının tərkib hissəsini təşkil edir. Bu baxımdan, ölkəmizdə təhsilin əhatəliliyi və keyfiyyət göstəriciləri istiqamətində müsbət dinamika müşahidə olunur. Mütəmadi olaraq məktəbəqədər təhsilin məzmununun təkmilləşdirilməsi mexanizminin hazırlanması və onun müasir tələblərə uyğunlaşdırılması, ümumi təhsilin keyfiyyətinin artırılması məqsədilə müvafiq tədqiqatların aparılması və əldə olunmuş nəticələrin müəyyənləşdirilməsi bu istiqamədə atılan uğurlu addımlardır. Bununla yanaşı, geniş dünyagörüşə, zəngin elmi biliklərə yiyələnmiş gənc nəslin yetişdirilməsi, müəllimlərin peşəkarlığının artırılması istiqamətində də zəruri işlər görülür, dünyada gedən müsbət tendensiyalar fonunda inkişaf etmiş ölkələrin təcrübəsi milli təhsil sistemində tətbiq olunur. Cari il ərzində ölkə məktəblilərinin ümumilikdə 19 müxtəlif beynəlxalq olimpiada və müsabiqələrdə iştirak edərək 2 qızıl, 22 gümüş, 48 bürünc medal olmaqla ümumilikdə 72 medal əldə etmələri görülən işlərin uğurlu nəticələridir. Eyni zamanda ölkə başçısının sərəncamları ilə təsis edilmiş təhsil qrantı proqramları, Azərbaycan Respublikasının tərəfdar çıxdığı hökumətlərarası sazişlər də milli təhsilin dünya təhsil sisteminə inteqrasiyasını şərtləndirir. Ölkəmizdə yüksəkkeyfiyyətli ali təsil verən təhsil müəssisələrinin yaradılması isə gənclərimizə xaricə getmədən aparıcı ölkələrin ali təhsil standartları çərçivəsində keyfiyyətli təhsil almaq imkanı verir.
2022-ci ildə respublikamızda 11 ali təhsil müəssisəsi və 31 ixtisas üzrə 830 tələbə məzun olmuş, 2022-2023-cü tədris ilində 32 ixtisas üzrə 985 tələbə SABAH tələbəsi adını qazanmışdır. Bütün bunlar isə dövlət başçısı İlham Əliyevin ali təhsilin əlçatanlığının təmin olunması, tələbələrin sosial müdafiəsinin yaxşılaşdırılması, ölkədə yüksəkixtisaslı, peşəkar kadrların hazırlanması, ali təhsildə rəqabət mühitinin formalaşdırılması sahəsində verdiyi əhəmiyyətli qərarların nümunəsidir. Təqaüd sisteminin təkmilləşdirilməsi, təqaüd alan tələbələrin sayının və təqaüdlərin məbləğinin, eyni zamanda ali təhsil müəssisələrinin bakalavriat səviyyəsinə dövlət sifarişi yerlərinin ilbəil artırılması dövlətin milli təhsil sisteminin inkişafına yönəlmiş xüsusi diqqətinin göstəricisidir.
Bakı Dövlət Universitetində Elm və Təhsil Nazirliyinin “Code For Future” layihəsi çərçivəsində dekabr ayının 28-də keçirilən məzun günündə elm və təhsil naziri Emin Əmrullayev layihənin əhəmiyyətindən danışmış, texnologiyaların və insan düşüncəsinin sürətlə dəyişdiyini bildirmiş və gələcəyin çağırışlarına uyğun fundamental bilik və bacarıqlara malik mütəxəssislər yetişdirməyin zamanın tələbi olduğunu qeyd etmişdir. "Rəqəmsal bacarıqlar" layihəsi barədə danışan Emin Əmrullayev bu layihə çərçivəsində ümumtəhsil məktəblərində 300 min şagirdin proqramlaşdırma öyrəndiyini diqqətə çatdırmışdır. BDU-nun rektoru Elçin Babayev isə hazırda BDU-da İT ixtisasları üzrə 830, SABAH qruplarında 120 tələbənin təhsil aldığını bildirmişdir. Qeyd edilmişdir ki, 2021-ci ildən etibarən “Code For Future” layihəsi Elm və Təhsil Nazirliyi, Bakı Dövlət Universiteti, Azərbaycan Texniki Universiteti və “Code Academy” Təhsil Mərkəzinin iştirakı ilə uğurla icra olunmaqdadır. 2022-ci ildən etibarən isə “DevEducation” şirkəti də bu istiqamətdə fəaliyyət göstərir. Hazırda BDU-da “Code Academy” və “DevEducation” layihələri üzrə 200-ə yaxın tələbə təhsil alır.
Gənc nəslin müxtəlif istiqamətlərdə peşə təhsilinə yiyələnmələri də təhsil islahatları arasında önəmli yer tutur. Belə ki, bu il respublika üzrə peşə təhsilinə tələbə qəbulu 126 ixtisas üzrə aparılmış və 19 043 nəfər tələbə adını qazanmışdır ki, bu da ötən illə müqayisədə 14 faiz çoxdur.
Bu il iyul ayının 28-də ölkəmizdə elm və təhsilin qarşılıqlı əlaqəsinin möhkəmləndirilməsi məqsədilə Prezident İlham Əliyevin imzaladığı “Azərbaycan Respublikasında elm və təhsil sahəsində idarəetmənin təkmilləşdirilməsi ilə bağlı bəzi tədbirlər haqqında” Fərman dövlətin bu sahəyə xüsusi diqqətinin bariz nümunəsidir. Fərmana əsasən Təhsil Nazirliyinin adı dəyişdirilərək Azərbaycan Respublikasının Elm və Təhsil Nazirliyi adlandırılmış, elm sahəsində dövlət siyasətinin və tənzimlənmənin həyata keçirilməsi, elmi müəssisə və təşkilatların fəaliyyətinin əlaqələndirilməsi və istiqamətləndirilməsi ilə bağlı səlahiyyətlər nazirliyə həvalə edilmişdir. Eyni zamanda Elm və Təhsil Nazirliyi yanında Elm və Ali Təhsil üzrə, Məktəbəqədər və Ümumi Təhsil üzrə Dövlət Agentliklərinin yaradılması barədə qərar qəbul edilmişdir. Ölkə başçısının müvafiq fərmanına əsasən Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının fundamental elmi-tədqiqat institutlarının Elm və Təhsil Nazirliyinin balansına verilməsi, elm və təhsilin vahid mərkəzdən idarə olunmasının təmin edilməsi ölkə elminin və təhsilin dünya standartları səviyyəsinə yüksəldilməsinə hesablanmış mühüm əhəmiyyət kəsb edən hadisədir.
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin gələcəyə hesablanmış məqsədyönlü siyasəti xalqımızın, dövlətimizin milli maraqlarına xidmət edir. Milli təhsil sisteminin inkişaf etdirilməsi və müasir dünya standartları səviyyəsinə yüksəldilməsi isə bu maraqların təmin olunmasında əsaslı rol oynayır.
Mehparə ƏLİYEVA,
“Respublika”.