İkitərəfli münasibətlərin prioriteti
Siyasət

İkitərəfli münasibətlərin prioriteti

Cənubi Qafqaz regionunun lider dövləti olan Azərbaycanın xarici siyasət kursu çoxvektorlu praqmatik xarakter daşıyır. Milli maraqlara söykənən bu kurs nəticəsində ölkəmiz dünya dövlətləri beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən yaxın tərəfdaş qismində qəbul olunur. Azərbaycan üzv olduğu bütün beynəlxalq təşkilatların fəaliyyətində aktiv iştirak edir, təşkilatdaxili münasibətlərin daha da genişlənməsinə, əməkdaşlığın inkişaf etdirilməsinə töhfələrini verir. Sahib olduğu resurslardan səmərəli istifadə edərək qarşılıqlı faydalı əməkdaşlıq əlaqələri formalaşdıran Bakı həm beynəlxalq təşkilatlarda, həm ayrı-ayrı əməkdaşlıq platformaları çərçivəsində öz mövqeyini gücləndirir.

Bu gün Azərbaycan Birləşmiş Millətlər Təşkilatı, Avropada Təhlükəsizlik Əməkdaşlıq Təşkilatı, Avropa Şurası, İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı, Müstəqil Dövlətlər Birliyi, GUAM, İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı, Türk Dövlətləri Birliyi s. kimi əhəmiyyətli beynəlxalq regional təşkilatların üzvüdür. Ölkəmiz siyasi, sosial-mədəni baxımdan nüfuzlu beynəlxalq strukturlara hərtərəfli inteqrasiya xətti yürüdür, çoxsaylı beynəlxalq konvensiyalara qoşulub. Bütün bunlar dövlətimizin beynəlxalq imicinin müəyyənləşməsinə bilavasitə təsir göstərir.

Ölkəmiz mövcud təhlükəsizlik mühitində təhdidlərin nəzarət altında saxlanılmasına aradan qaldırılmasına, habelə maraqlarının təmin edilməsinə yönəlmiş milli təhlükəsizlik siyasətini həyata keçirir. Azərbaycanın milli təhlükəsizliyinin əsasını dövlətin müstəqilliyinin, suverenliyinin, ərazi bütövlüyünün, konstitusiya quruluşunun, milli maraqlarının, vətəndaşlarının hüquq mənafelərinin daxili xarici təhdidlərdən qorunması təmin edilməsi təşkil edir. Müasir dünyada dövlətlərin təhlükəsizliyinin təmin olunması yalnız öz sərhədləri ilə məhdudlaşmır. Azərbaycan da daxili xarici siyasətini bu prinsip əsasında qurur. Belə ki, Azərbaycan Respublikası beynəlxalq sülhün sabitliyin qorunub saxlanmasına yönəlmiş birgə tədbirlərdə iştirak etməklə beynəlxalq regional təhlükəsizliyə töhfə vermək üçün davamlı səylər göstərir. Dövlətin ərazisində xoşagəlməz halların qarşısının alınması üçün Azərbaycan separatçılığa, ekstremizmə, terrora qarşı mübarizə aparan ölkələr siyahısındadır. Bu müstəvidə terrorçu təşkilatlara qarşı mübarizəni dəstəkləmək məqsədilə öz hava məkanını hava limanlarını açıq elan edib. Beynəlxalq ictimaiyyətin terrorçuluğa qarşı mübarizəsini dəstəkləyən ölkəmiz istənilən pərdə altında həyata keçirilən terror fəaliyyəti əleyhinə bir sıra mühüm addımlar atıb.

Bu baxımdan, 2021-ci il iyunun 15- Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Türkiyə Respublikasının Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın Şuşa şəhərində imzaladığı bəyannamə xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Çünki təhlükəsizliyin təmin olunması, terrorçuluğa qarşı mübarizə, ərazi bütövlüyünün qorunması bəyannamənin əsas istiqamətlərindəndir. Bu məsələlər sənəddə belə əks olunub: Tərəflərdən hər hansı birinin fikrincə, onun müstəqilliyinə, suverenliyinə, ərazi bütövlüyünə, beynəlxalq səviyyədə tanınmış sərhədlərinin toxunulmazlığına ya təhlükəsizliyinə qarşı üçüncü dövlət ya dövlətlər tərəfindən təhdid ya təcavüz edildiyi təqdirdə, tərəflər birgə məsləhətləşmələr aparacaq bu təhdid ya təcavüzün aradan qaldırılması məqsədilə BMT Nizamnaməsinin məqsəd prinsiplərinə müvafiq təşəbbüs həyata keçirəcək, bir-birinə BMT Nizamnaməsinə uyğun zəruri yardım göstərəcəklər.

Bu yardımın həcmi forması təxirə salınmadan keçirilən müzakirələr yolu ilə müəyyən edilərək birgə tədbirlər görülməsi üçün müdafiə ehtiyaclarının ödənilməsinə qərar veriləcək Silahlı Qüvvələrin güc idarəetmə strukturlarının əlaqələndirilmiş fəaliyyəti təşkil olunacaq".

Türk Dövlətləri Təşkilatının ötən ilin noyabrında Səmərqənddə keçirilən son sammitində əsas müzakirə mövzularından biri təhlükəsizlik olmuşdu. İclasda bildirilmişdi ki, TDT üzvlərinin təhlükəsizliklə bağlı əməkdaşlığı yeni mərhələdə əsas şərtlərdən birinə çevrilmə imkanlarına malikdir. Həmin vaxt Bakıda keçirilən "Orta Dəhliz boyunca: geosiyasət, təhlükəsizlik iqtisadiyyat" mövzusunda beynəlxalq konfransda çıxış edən Prezident İlham Əliyev bu məsələyə toxunmuş bildirmişdir ki, indi təhlükəsizlik, bəlkə , hər zaman olduğundan daha vacibdir: "Ənənəvi əlaqələri olan ölkələr bu məsələyə ikitərəfli çoxtərəfli müstəvidə toxunmalı, bir-birimizi necə dəstəkləyə biləcəyimizə nəzər salmalıyıq. Çünki dünya dəyişib, beynəlxalq hüquq işləmir ya selektiv qaydada işləyir. Ona görə , əgər gücünüz, güclü ordunuz varsa, yaxşı müttəfiqləriniz varsa, o zaman özünüzü təhlükəsizlikdə hiss edə bilərsiniz. Bu səbəbdən, düşünürəm ki, bizim həyata keçirdiyimiz kommunikasiya layihələri regional təhlükəsizliyi sabitliyi daha da gücləndirəcək bunları həyata keçirmək üçün böyük imkan var".

Sirr deyil ki, bu gün dünyada terror saçan dövlətlərin insanlığa, humanizmə, hətta İslam dəyərlərinə zidd olan addımlarını görürük. Bu məsələdə Azərbaycan Türkiyə ilə yanaşı, İsrail ilə əməkdaşlıq edir. İki ölkə arasındakı münasibətlərdən danışarkən, martın 31- Yerusəlimdə təhlükəsizliklə bağlı əldə olunan anlaşmaları xüsusilə vurğulamaq lazımdır. Azərbaycan İsrail XİN başçılarının müzakirə etdiyi məsələlər açıqlandıqdan sonra bəlli olub ki, iki ölkə arasında başda təhlükəsizlik olmaqla, bütün sferalar üzrə əməkdaşlıq genişləndiriləcək. Bu strateji tərəfdaşlıq həm regionumuzda "imanı küfrə dəyişərək doğru yoldan azanları" islah etmək üçün əla vasitə olacaq.

Həm regional, həm qlobal səviyyədə təhlükəsizliyi təhdid edənlər bəllidir. Bitmək bilməyən xainlikləri ilə "nüfuz" qazanan, terroru dəstəkləyən ölkə, həyasızlığı ilə ad çıxaran Hayastan, vaxtsız banlayan xoruz kimi qıcıq yaradan müstəmləkəçi Fransa

Maraqlısı odur ki, bütün şər qüvvələrin hədəf taxtasında Azərbaycan dayanır. Belə olan halda, Bakı həm daxildə, həm xaricdə təhlükəsizlik faktoruna hər zaman olduğundan daha çox önəm verir.

Jalə QASIMZADƏ,

"Respublika".