Dünyanın qabaqcıl dövlətləri sayılan, demokratiyanın beşiyi kimi təqdim edilən ölkələr var ki, hamıya düzgün yaşam və ədalət dərsi vermək istəyirlər. Lakin özləri əksər hallarda inkişafda olan ölkələrə münasibətdə ikili standartlar girdabından çıxa bilmirlər. Bəzən isə subyektiv hisslərə dalıb beynəlxalq hüquq, humanizm prinsiplərinə tamamilə zidd, "bu doğma, bu isə ögeydir" anlayışıyla hərəkət edirlər.
Təəssüflər olsun ki, Azərbaycan da dəfələrlə özlərini "demokratiya carçısı" elan edən bu ölkələrin ikili standart siyasəti ilə üzləşib. Azərbaycan illər boyu guya demokratik ideyaların qoruyucusu olan dövlətlərin və eləcə də beynəlxalq hüquqi normalar əsasında fəaliyyət göstərən təşkilatların ədalətsizliyi ilə üz-üzə qalıb. Bunları konkret misallarla göstərsək, dediklərimizin adi söz deyil, fundamental tarixi faktlar olduğunu görərik.
Ötən əsrin 90-cı illərinin əvvəllərində Azərbaycan torpaqları Ermənistan tərəfindən işğal edildi, abad şəhər və kəndlərimiz dağıdıldı, minlərlə vətəndaşımız evindən-eşiyindən didərgin düşüb məcburi köçkün statusu ilə yaşayası oldu. Amma problemin həll olunması məqsədilə fəaliyyət göstərən Avropa Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatı (ATƏT) Minsk qrupu həmsədr dövlətləri ABŞ, Rusiya və Fransa Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıdıqlarını bildirsələr də, bunun təmin edilməsi üçün faktiki olaraq heç bir iş görmədilər və təxminən 28 il davam edən sülh danışıqları nəticəsiz qaldı.
1993-cü il ərzində BMT-nin Təhlükəsizlik Şurası Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinə dair 822, 853, 874, 884 saylı qətnamələr qəbul etmişdir. Bu qətnamələrdə Azərbaycanın ərazi toxunulmazlığı təsdiq olunmuş və işğalçı qüvvələrin torpaqlarımızdan qeyd-şərtsiz çıxarılması tələbləri irəli sürülmüşdür. Təəssüf ki, məlum qətnamələrin müddəaları o dövrdə yerinə yetirilmədi. Və ancaq 2020-ci ilin sentyabrında Prezident, Ali Baş Komandan İlham Əliyevin əmri ilə Azərbaycan Ordusu əks-hücum əməliyyatı keçirərək düşmənin işğalçı silahlı qüvvələrini məhv edib torpaqlarımızdan qovdu. Bununla da illərlə həll olunmamış qalan BMT qətnamələrinin müddəaları cəmi 44 günə reallaşdırıldı.
Azərbaycan ABŞ kimi böyük dövlətin də qərəzli mövqeyi ilə rastlaşıb. Məsələn, 1992-ci ilin fevral ayında ABŞ Dövlət Departamentinin o illərdəki rəhbəri Ceyms Baker Azərbaycanı ziyarət etmişdir. Burada onu ermənilərin törətdikləri bütün cinayətlərlə tanış etsələr də o, Amerikaya qayıtdıqdan sonra Konqresdə çıxış edərkən "Dağlıq Qarabağdakı azlığın haqlarının qorunmadığı təqdirdə ABŞ-ın Azərbaycana köməklik etməyəcəyini" bildirmişdir. Ancaq Konqres dinləmələrində Xocalı hadisələrini törədənlər barəsində bircə kəlmə də deyilməmişdir.
Sovet İttifaqının dağılmasından sonra ABŞ postsovet dövlətlərində demokratiya və insan haqlarının inkişaf etdirilməsi üçün xüsusi bir qanun (Azadlığın dəstəklənməsi - Freedom Support Act) qəbul etmişdir. Bu qanuna görə, Azərbaycan da daxil olmaqla digər postsovet dövlətlərinə maliyyə və iqtisadi köməklik ediləcəkdi. Ancaq erməni diasporunun ciddi fəaliyyəti nəticəsində ABŞ hökumətinin Azərbaycana rəsmi köməklik etməsi mümkün olmamışdı.
Avropa Parlamenti də Azərbaycana münasibətdə davamlı olaraq kəskin ikili standartlı mövqe sərgiləyib. Bu təşkilatın qətnamələrində, bəzi deputatların hesabatlarında Azərbaycana qarşı qərəzli mövqe qabarıq şəkildə görünür.
30 ilə yaxın bir zaman kəsiyində Azərbaycan torpaqlarının Ermənistan tərəfindən işğalına, yüz minlərlə azərbaycanlının öz evlərindən didərgin düşməsinə, on minlərlə günahsız insanın, o cümlədən uşaq, qadın və ahılların xüsusi amansızlıqla qətlə yetirilməsinə, xalqımıza məxsus tarixi, dini, mədəni abidələrin, yaşayış məskənlərinin vəhşicəsinə məhv edilməsinə göz yuman Avropa Parlamentinin ölkəmizi "Hayastana hərbi təcavüz etməkdə" suçlaması ikili standartların bariz nümunəsidir.
Haçansa Minsk qrupunun (bu gün mövcud olmayan təşkilat) həmsədrlərindən biri olan Fransa dövlətinin də son dövrlər Azərbaycana qarşı apardığı siyasət ikili standartın ən məkrli formasıdır.
Fransa Prezidenti Emmanuel Makron mütəmadi olaraq dövlət başçısı İlham Əliyevə telefon zəngi edir, sülh müqaviləsinin imzalanması, Ermənistan-Azərbaycan münasibətlərinin normallaşdırılması istiqamətində müzakirələr aparır, digər tərəfdən isə Ermənistana dəstək missiyasını yerinə yetirməklə danışıqlar prosesini pozmağa çalışır.
E.Makron Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsindən danışarkən yüksək ranqlı siyasətçiyə yaraşmayan yalan və iftira ritorikasından istifadə edir, daim çıxışlarında dövlətimizi təhdid etməkdən də çəkinmir. Fransa deputatları da prezidentlərindən heç nə ilə geri qalmırlar. Fransa Senatının həm yuxarı, həm də aşağı palatasının deputatları ölkəmizin əleyhinə qərəzli olaraq qəbul edilmiş, özündə heç bir həqiqəti əks etdirməyən təxribat xarakterli qətnamələr qəbul edirlər. Qətnamələrdəki tələblər də demək olar ki, eynidir. Məsələn, Fransa Senatı Azərbaycandan öz silahlı qüvvələrini "suveren Ermənistan ərazisindən geri çəkməyi və Ermənistanın ərazi bütövlüyünə hörmət etməyi" tələb edir. Qətnamədə, həmçinin "erməni hərbi əsirlərin azad olunması, Azərbaycanın qaz nəqlinə embarqo tətbiq edilməsi, "Dağlıq Qarabağ Respublikası"nın tanınması, eləcə də Ermənistanın müdafiə qabiliyyətinin yüksəldilməsində mümkün dəstəyin verilməsi" əksini tapıb.
Görün, bu fikir və təkliflərdə Azərbaycana qarşı nə qədər nifrət və qərəz var. İftira və yalanların həddi yoxdur. Onlar bununla beynəlxalq aləmdə Azərbaycanı nüfuzdan salmağa və ermənilərdə revanşist hissləri qızışdırmağa çalışırlar.
Ancaq artıq xeyri yoxdur, heç nə alınmayacaq, bütün məkrli niyyətləri ürəklərində qalacaq. Çünki bu gün müstəqil siyasət aparan güclü Azərbaycan və onun cənab İlham Əliyev kimi dəmir iradəli, müdrik siyasi lideri var.
Söhrab SƏFİYEV,
"Respublika".