Tibb işçilərinin iqlim dəyişikliklərinin təsirinin azaldılmasında rolu
CƏMİYYƏT

Tibb işçilərinin iqlim dəyişikliklərinin təsirinin azaldılmasında rolu

18-20 iyun tarixlərində paytaxt Bakıda hər il COP-dan əvvəl keçirilən “Sağlam Gələcəklərin Proqnozlaşdırılması” Qlobal Sammiti başa çatmaq üzrədir. Tədbir səhiyyə sahəsində iqlim dəyişikliyi kontekstində qlobal sağlamlıq qazanclarını qorumağa və genişləndirməyə xidmət edir.

Tibb işçilərinin iqlim dəyişikliklərinin təsirinin azaldılmasında rolu birbaşa səhiyyə xidmətinin göstərilməsindən kənara çıxır və əhalinin rifahının qorunmasında mühüm amilə çevrilir.

Aktiv iştirakın olması

İqlim dəyişiklikləri insan sağlamlığına birbaşa təsir edir. Belə ki, istiliklə əlaqəli, tənəffüs orqanları, ürək-damar, yoluxucu xəstəliklər və digər sağlamlıq problemlərinin artmasına səbəb olur. Səhiyyə işçiləri profilaktika, diaqnostika və müalicədə ön cəbhədə mübarizə aparırlar.

Səhiyyə xidməti təminatçıları xəstələri iqlim dəyişikliyi ilə bağlı risklər haqqında maarifləndirərək sağlam həyat tərzini təşviq etməklə, ətraf mühitə təsirləri azaltmaqla bu riskləri qarşısını almaq üçün fərdi məsləhətlər verə bilərlər.

İqlim dəyişikliyi və ətraf mühit problemlərinin tibbi kurikulumlara və davamlı təhsil proqramlarına daxil edilərək təhsilə inteqrasiya oluna bilər. Bu istiqamətdə səhiyyə və iqlim mütəxəssisləri, alimlər və digər maraqlı tərəflər arasında fənlərarası əməkdaşlıq yaradılmalıdır.

İqlim dəyişikliyi ilə bağlı sağlamlıq problemlərini qiymətləndirmək və onlara cavab vermək üçün səhiyyə təminatçıları lazımi avadanlıq və resurslarla təmin edilməlidir.

Səhiyyə işçiləri üçün iqlim dəyişikliyi üzrə təlimlərin təkmilləşdirilməsi üçün hansı konkret addımlar atıla bilər.

İqlim dəyişikliyi sahəsində tibb işçilərinin hazırlanmasını təkmilləşdirmək üçün aşağıdakı konkret addımlar müəyyən edilə bilər:

1. Səhiyyə işçilərinin təlimləndirilməsi və potensialının inkişafı:

• İqlim dəyişikliyinin təsiri ilə bağlı tibb işçiləri üçün peşəkar hazırlıq və təkmilləşdirmə proqramlarının hazırlanması və həyata keçirilməsi

•Səhiyyə işçilərinin iqlim dəyişikliyinin azaldılması və uyğunlaşması üzrə təlim resurslarına, avadanlıq və təlimatlara çıxışının təmin edilməsi.

2. Səhiyyə sisteminin gücləndirilməsi:

•İqlimlə bağlı fövqəladə hallara cavab vermək üçün infrastrukturun və erkən xəbərdarlıq sistemlərinin təkmilləşdirilməsi.

•Problemlərə kompleks yanaşma üçün hökumət, hökumətlərarası və qeyri-hökumət təşkilatları arasında tərəfdaşlıq əlaqələrinin yaradılması

3. Monitorinq və qiymətləndirmə:

•İqlim dəyişikliyi ilə əlaqədar həssas qrupların sağlamlıq vəziyyətinin monitorinqi və qiymətləndirilməsi sistemlərinin təkmilləşdirilməsi.

•Səhiyyə sisteminə uyğunlaşma səylərinin effektivliyini izləmək üçün müvafiq ölçü və göstəricilərin hazırlanması.

4. Sağlamlığın iqlim dəyişikliyinə inteqrasiyası siyasəti:

•Milli iqlim dəyişikliyinə uyğunlaşma planlarının hazırlanmasında tibb işçilərinin iştirakının təmin edilməsi.

•Sağlamlıq aspektlərinin ümumi iqlim siyasətlərinə və strategiyalarına inteqrasiyası.

Gülşən Axundova,

Qadın, İnkişaf, Gələcək İctimai Birliyinin sədri,

COP 29 Təşkilat Komitəsinin üzvü.