Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2020-ci il 22 aprel tarixli “Baytarlıq sahəsində həyata keçirilən xidmətlərin təkmilləşdirilməsi ilə bağlı bəzi tədbirlər haqqında” Fərmanı, Ümumdünya Heyvan Sağlamlığı Təşkilatının tövsiyələri və Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi ilə Dünya Bankının birgə həyata keçirdiyi “Kənd Təsərrüfatının Rəqabət Qabiliyyətinin Gücləndirilməsi” Layihəsinin dəstəyi ilə Azərbaycan Respublikasında özəl baytarlıq xidmətinə keçid prosesinə start verilir.

AZƏRTAC xəbər verir ki, bu barədə avqustun 31-də Bakıda keçirilən brifinqdə Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin Aqrar Xidmətlər Agentliyinin sədri Mirzə Əliyev bildirib.

Onun sözlərinə görə, artıq Qərbi Avropa ölkələrində Dövlət Baytarlıq Xidmətləri yoxdur, onlar bütövlükdə özəl baytarlıq xidmətləridir. Bu baxımdan, BMT-nin Kənd Təsərrüfatı və Ərzaq Təşkilatı, eləcə də Dünya Bankı tərəfindən özəl baytarlığın tətbiqi birmənalı olaraq tövsiyə olunur. Bir çox inkişaf etmiş ölkələr bu modelə keçiblər.  

Agentliyin sədri qeyd edib ki, özəl baytarlıq xidmətinə keçiddə əsas məqsəd baytarlıq xidmətinin strukturunun bazar iqtisadiyyatının tələblərinə uyğun təkmilləşdirilməsi, daha keyfiyyətli baytarlıq xidmətinə nail olmaqla qida təhlükəsizliyinin yaxşılaşması və nəticədə insan və heyvan sağlamlığının təmin olunması, baytar həkimləri arasında rəqabət mühitinin formalaşması ilə onların bilik və bacarıqlarının artırılması, heyvandarlıqla məşğul olan fermerlərin daha keyfiyyətli və səmərəli baytarlıq xidmətlərinə çıxışının təmin edilməsi və baytar həkimlərin daha yüksək gəlir əldə etmələri üçün imkanların yaradılması və baytarlıq peşəsinin nüfuzunun artması ilə bu sahəyə gənc kadrların cəlb olunmasıdır.

M.Əliyev nəzərə çatdırıb ki, özəl baytarlıq xidmətinə keçid ölkədə mövcud olan və dövlət büdcəsindən maliyyələşən 798 sahə baytarlıq məntəqəsində çalışan 1624 sahə baytar həkimini əhatə edir. Baytar həkimlər sentyabrın 1-dən bu ilin sonunadək mərhələli şəkildə Aqrar Xidmətlər Agentliyi ilə xidməti müqavilə əsasında fəaliyyətə başlayacaqlar: “Özəl xidmətə keçiddən sonra Aqrar Xidmətləri Agentliyi profilaktikası, diaqnostikası və ləğvi dövlət büdcəsindən maliyyələşən xüsusi təhlükəli xəstəliklərə qarşı aparılan  tədbirlərin icrasını (peyvəndlənmə, qan nümunələrinin toplanması və s.) xidməti müqavilə əsasında özəl baytar həkimlərə həvalə edəcək. Bundan başqa, özəl xidmətə başlamış baytarlar xidməti müqavilə əsasında ət və ət məhsullarının, süd və süd məhsullarının inspeksiyasını, xəstəliklərə qarşı aktiv və passiv müşahidələri, heyvanların identifikasiyasını və digər  tapşırıqları da icra edəcəklər. Özəl baytar həkimlər passiv müşahidə zamanı hansısa təhlükəli xəstəlikdən şübhələndiyi zaman rayon baytarlıq idarəsinə mütləq məlumat verməli və ölkədə hansısa fövqəladə tədbirlər zamanı köməklik göstərməlidirlər”.

Sədr, həmçinin vurğulayıb ki, özəl baytarlıq xidmətinə keçməklə xüsusi təhlükəli xəstəliklərin vaxtında və çevik şəkildə aşkarlanması və mübarizə tədbirlərinin ləngimədən təşkili mümkün olacaq. Daha keyfiyyətli baytarlıq xidmətinin təşkili nəticəsində ölkədə mövcud olan xüsusi təhlükəli xəstəliklərin sayı və heyvandarlıq sahəsinə dəyən iqtisadi zərər azalacaq.

Aqrar Xidmətlər Agentliyi ilə müqavilə əsasında baytarların xidmət haqqı Nazirlər Kabinetinin 2021-ci il 22 iyun tarixli Qərarı ilə təsdiqlənmiş “Baytarlıq xidməti və nəzarəti tədbirlərinə görə alınan xidmət haqqının məbləği” preyskurantına əsasən hesablanıb ödəniləcək. Nəticə etibarilə, dövlət özəl baytarların kifayət qədər işinin olmasını təmin etmək üçün minimal olaraq illik və ya çoxillik müqavilələrə imkan verən davamlı maliyyələşdirməni təmin edəcək. Fermerlərin vəsaiti hesabına maliyyələşən digər xəstəliklər isə özəl baytarlarla fermerlər arasında müqavilə və ya razılaşma əsasında ödənişli şəkildə həyata keçiriləcək.

Qeyd olunub ki, özəl xidmət fermerə də istədiyi baytarın işini seçmək və səmərəli, sərfəli, keyfiyyətli xidmət almaq imkanı verəcək. Özəl baytarlıq xidmətinin müvəffəqiyyətli olması üçün fermerlər özəl baytarlarda daha səmərəli və keyfiyyətli xidmətləri, peşəyə etik yanaşmanı və öhdəliklərin icrasını, texniki bacarıqları dəyərləndirməlidirlər.

Bundan əlavə, ölkədə baytarlıq təcrübəsinin effektiv idarə edilməsi, baytarlıq sisteminin beynəlxalq standartlara uyğunluğunun təmin edilməsi, baytar həkimlərin və feldşerlərin peşəkar fəaliyyətinin tənzimlənməsi, heyvandarlıq  məhsullarının xarici bazarlara çıxışının təmin olunması məqsədilə ölkədə qeyri-kommersiya qurumu - Baytarlıq Statuar Orqanının (BSO) yaradılması da nəzərdə tutulur.

Dövlət və özəl sektorda baytarlıq xidmətlərinin tənzimlənməsinə dəstək olmaq, baytarlıq təcrübəsinə icazə verilən baytar həkimlərinin qeydiyyatı, yenidən qeydiyyatı və reyestrinin aparılması, özəl baytar həkimlərinin ortaq maraqlarının dövlət və qeyri-dövlət orqanlarında təmsil və müdafiə etmək, Baytarlıq fakültəsinin tədris proqramına təhsillə əlaqədar yeniliklərin əlavə edilməsi, eşə tikası Məcəlləsinin qaydalarına riayət olunmasına nəzarət bu quruma həvalə ediləcək.

AZƏRTAC